Wat gebeurt er wanneer microplastics onze longen binnendringen? Amerikaanse onderzoekers dachten het antwoord te weten. Maar hun experimenten tonen aan dat ze het helemaal mis hadden.
Microplastics zijn alomtegenwoordig in ons milieu. Dat is een wetenschappelijk bewezen feit. Maar er valt nog veel te ontdekken op dit gebied. Met name de impact die deze minuscule vervuiling kan hebben op het milieu en onze gezondheid. Onderzoekers sparen dan ook kosten noch moeite. Vandaag publiceren onderzoekers van de Universiteit van Pittsburgh (VS) weinig geruststellende resultaten. “Ik was ervan overtuigd dat macrofagen microplastics zouden verteren en dat alles dan opgelost zou zijn”, zegt Adam Soloff, hoogleraar cardiothoracale chirurgie en eerste auteur van een studie die werd gepresenteerd tijdens de internationale conferentie 2025 van de American Thoracic Society. “Ik was echt verrast door wat we ontdekten.”
Macrofagen houden niet van microplastics
Om dit te begrijpen, moet u weten dat er in het menselijk lichaam cellen bestaan die macrofagen worden genoemd. Deze immuuncellen komen veel voor in de longen. Hun rol is tweeledig: ze verwijderen dode cellen om chronische ontstekingen te voorkomen en ze vernietigen ziekteverwekkers. Om te weten of microplastics, vooral die welke worden ingeademd, een effect hebben op onze gezondheid, zou het dus interessant kunnen zijn om hun effect op deze macrofagen te bestuderen.
Dat is wat onderzoekers van de Universiteit van Pittsburgh hebben gedaan. Ze gebruikten daarvoor cellculturen, maar ook muizen die ze blootstelden aan microplastics van polystyreen in verschillende groottes en concentraties. Ze melden dat ingeademde microplastics de longmacrofagen remmen. Binnen 24 uur na blootstelling zagen ze namelijk dat de macrofagen minder goed in staat waren om bacteriën op te nemen. Tot een week later zagen ze ook microplastics die waren gemigreerd naar de lever, de milt, de dikke darm, de hersenen en de nieren. Dit kan op lange termijn het immuunsysteem verstoren en het risico op allerlei ziekten verhogen.
Ons immuunsysteem weer op kracht brengen
Het minst slechte nieuws is dat de onderzoekers tegelijkertijd een stof hebben geïdentificeerd die de functie van macrofagen na blootstelling aan microplastics ten minste gedeeltelijk kan herstellen. Deze stof heet acadesine. Ze wordt al gebruikt bij de behandeling van bepaalde vormen van bloedkanker. Onderzoekers denken nu dat ze een belangrijk middel kan zijn in de strijd tegen de toename van longziekten in de delen van de wereld die het meest te lijden hebben onder plasticvervuiling. Maar het blijft natuurlijk dringend noodzakelijk dat we onze afhankelijkheid van plastic zien te verminderen…
