Vanaf 2025 verbiedt een nieuwe wet het besturen van vrachtwagens voor 68-plussers. Een schokkende hervorming die tot discussie leidt… en andere landen zou kunnen inspireren.
De hervorming is in alle stilte aangenomen, maar de impact ervan is enorm: vanaf 2025 mogen bestuurders ouder dan 68 jaar geen vrachtwagens of opleggers meer besturen in Italië. Deze maatregel heeft betrekking op rijbewijzen van categorie C en CE, die vaak worden gebruikt door beroepschauffeurs.
Houders van een rijbewijs A of B mogen nog steeds lichte voertuigen besturen, maar onder bepaalde voorwaarden. Deze maatregel, die artikel 126 van de Italiaanse verkeerswet wijzigt, heeft tot doel de verkeersveiligheid te verbeteren in een land waar de bevolking snel vergrijst.
Wie wordt hierdoor getroffen? Wat zegt de nieuwe wet eigenlijk?
De hervorming geldt niet voor auto’s of klassieke tweewielers. Alleen senioren die zware voertuigen (vrachtwagens, vrachtwagens met aanhangwagen, lange aanhangwagens…) besturen, worden beoogd.
Overtreders riskeren een boete tot 1.200 euro en een rijverbod tot 8 maanden. In Italië zijn medische controles voor beroepschauffeurs al verplicht vanaf 50 jaar en voor andere bestuurders vanaf 60 jaar. De wet verscherpt dus de leeftijdscriteria voor bepaalde categorieën voertuigen.
Deze nieuwe beperking van het rijbewijs baart veel senioren zorgen, die dit zien als een plotseling verlies van vrijheid… maar stelt ook degenen gerust die wijzen op de verhoogde risico’s van ouderen achter het stuur.
Verkeersveiligheid en vergrijzing: waarom Italië actie onderneemt
Volgens Italiaanse gegevens neemt het aantal ongevallen met oudere bestuurders in zware voertuigen toe. Italië rechtvaardigt deze maatregel door de noodzaak om drama’s als gevolg van verminderde reflexen, zicht of motorische vaardigheden te voorkomen.
Deze keuze sluit aan bij een Europese trend: in Frankrijk, waar nog niets is gestemd, doen al jaren voorstellen de ronde voor een “seniorenrijbewijs” of verplichte medische keuringen vanaf 70 jaar.
De Italiaanse regering anticipeert op demografische druk, aangezien meer dan een derde van de bevolking in 2035 ouder dan 60 jaar zal zijn. Veiligheid wordt dan ook een nationale prioriteit.
Een hervorming die verdeelt: tussen vrijheid en voorzichtigheid
Dit verbod wakkert de discussie over de autonomie van ouderen opnieuw aan. Aan de ene kant benadrukken voorstanders van de hervorming de noodzaak om alle weggebruikers te beschermen. Aan de andere kant bekritiseren sommigen een vorm van leeftijdsdiscriminatie.
Het risico? Dat senioren hun baan verliezen, met name in de transportsector. Daarom roepen sommige vakbonden op tot de ontwikkeling van voertuigen die zijn aangepast aan oudere bestuurders, met een ergonomie die is ontworpen om de zwakheden die gepaard gaan met ouderdom te compenseren.
Het debat is nog maar net begonnen: Frankrijk, Spanje, Duitsland… allemaal zouden ze in de komende jaren het voorbeeld van Italië kunnen volgen.
En elders in Europa?
Hoewel Frankrijk nog geen wettelijke leeftijdsgrens voor het besturen van een voertuig heeft vastgesteld, wordt het onderwerp steeds gevoeliger. Er wordt nagedacht over een “rijbewijs met beperkte geldigheidsduur” na 70 jaar, dat na een medische keuring kan worden verlengd.
In België, Nederland en Duitsland zijn periodieke medische keuringen na een bepaalde leeftijd al verplicht. Italië gaat dus verder, maar niet alleen.
Met een snel vergrijzende Europese bevolking ligt de harmonisatie van de regels al op tafel in Brussel.
