Een internationaal team van wetenschappers is erin geslaagd om de langste prehistorische reis te reconstrueren die ooit door mensen is gemaakt. Deze reis werd gemaakt door vroege Aziaten toen ze een reis van meer dan 20.000 kilometer te voet ondernamen die hen van Noord-Azië naar het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika bracht.
Onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Science door wetenschappers van de Nanyang Technological University (NTU Singapore) in samenwerking met het Singapore Centre for Environmental Life Sciences (SCELSE) en de Asian School of the Environment (ASE), slaagde erin deze voorouderlijke migratie in detail te beschrijven door de DNA-sequenties van 1.537 mensen uit 139 verschillende etnische groepen te analyseren. De resultaten lieten een migratieroute zien die begon in Afrika, Noord-Azië doorkruiste en eindigde in Vuurland, in het huidige Argentinië.
De reis omspande duizenden jaren en generaties en werd mogelijk gemaakt door het bestaan van ijsmassa’s in het verleden die regio’s verbonden die nu door oceanen van elkaar gescheiden zijn. Deze menselijke groepen werden geconfronteerd met vele andere extreme natuurlijke obstakels en waren in staat om zich onderweg aan te passen aan drastisch verschillende omgevingen.
Achtenveertig auteurs van 22 instellingen in Azië, Europa en Amerika werkten mee aan het onderzoek. Hun genetische analyses maakten de reconstructie mogelijk van patronen van gedeelde voorouders en cumulatieve variatie in de loop van de tijd, waardoor punten van divergentie, verplaatsing en aanpassing van diverse menselijke populaties geïdentificeerd konden worden.
Genetische voorouders en nucleotidediversiteit. Kleuren geven de genetische voorouders weer die zijn geschat op basis van gegevens over sequentieanalyse van het hele genoom van hedendaagse menselijke populaties. Landen zonder gegevens blijven leeg. De grootte van de cirkel geeft de gemiddelde nucleotidediversiteit van elke populatie aan. Credit: Elena S. Gusareva et al.
Ze ontdekten dat de aankomst van deze oude migranten in het noordwesten van Zuid-Amerika, met name in het gebied dat nu gedeeld wordt door Panama en Colombia, ongeveer 14.000 jaar geleden plaatsvond. Van daaruit werden de populaties verdeeld in vier grote groepen: één bleef in het Amazonebekken, terwijl de anderen oostwaarts trokken naar de droge Chaco en zuidwaarts door de valleien van de Andes naar Patagonië.
Volgens de onderzoekers had deze migratie belangrijke evolutionaire gevolgen doordat de genetische diversiteit van de migranten afnam. Volgens universitair hoofddocent Kim Hie Lim, auteur van het onderzoek en adjunct-directeur van het GenomeAsia100K project, , droegen deze migranten slechts een subset van de genenpool van hun voorouderlijke populaties met zich mee op hun lange reis. Een lagere genetische diversiteit leidde dus ook tot een lagere diversiteit van immuungerelateerde genen, wat de flexibiliteit van een populatie om verschillende infectieziekten te bestrijden kan beperken. Dit kan verklaren waarom sommige inheemse gemeenschappen vatbaarder waren voor ziekten die werden geïntroduceerd door latere immigranten, zoals Europese kolonisten. Inzicht in hoe de dynamiek uit het verleden de genetische structuur van de huidige bevolking heeft gevormd, kan helpen om de genetische weerstand van de mens beter te begrijpen.
Dr. Elena Gusareva, hoofdonderzoeker bij SCELSE en eerste auteur van het artikel, onze bevindingen benadrukken het buitengewone aanpassingsvermogen van vroege inheemse groepen, die zich met succes vestigden in zeer verschillende omgevingen. Dankzij de hoge-resolutie whole genome sequencing technologie van SCELSE kunnen we nu de diepe geschiedenis van menselijke migraties blootleggen en de genetische voetafdrukken die de eerste kolonisten achterlieten.
Het onderzoek benadrukt ook de historische ondervertegenwoordiging van Aziatische populaties in grote sequencingprojecten. Professor Stephan Schuster, wetenschappelijk directeur van het GenomeAsia100K consortium en hoofdauteur van het artikel, benadrukte dat onze studie aantoont dat de grootste diversiteit van menselijke genomen wordt gevonden in Aziatische populaties en niet in Europese populaties, zoals lang is aangenomen als gevolg van bevooroordeelde steekproeven in grootschalige genoomsequentieprojecten.
